Nasıl İstifa Edilir-3 ‘’İbraname Ve Diğer Konular’’

1-) Şirketim İstifamı Kabul Etmiyor, Ne Yapacağım? 

Hukuken böyle bir durum kabul edilemez. Siz dilekçenizi İnsan Kaynakları Departmanlığına sunduğunuz andan itibaren olay bitmiştir. Yasal ihbar sürenizi doldurup istediğiniz zaman işten ayrılabilirsiniz. Hiçbir şirket ayrılmayı kafaya koyan işçiyle verimli olacağını düşünmeyeceği için seve seve istifanızı kabul ederler. Eğer ki şirkete yıllarınızı vermiş bir çalışansanız eğer belki kararınız değişir diye ve 2. kez düşünmeniz için işi naza çekebilirler ama dediğim gibi siz kesin kararlıysanız patronunuz istifayı kabul etmiyor durumu söz konusu olamaz. Eğer garantili olsun diyorsanız noter üzerinden gönderin istifanızı.

2-) Deneme Süresi İçinde Nasıl İstifa Edebilirim?

İş kanununa göre 2 aylık olan deneme süreci dolmadan ihbar süresine uymadan istifa edebilirsiniz. İşe girdiğiniz 2. günde bırakıp gitme ihtimaliniz vardır. O durumlarda ihbar tazminatı öder miyim diye düşünmenize gerek yok ama burada da etik kural devreye giriyor. Yapamayacağınızı anladığınız anda en azından karşı tarafa gelmeyeceğinizi sözlü bildirebilirsiniz. 2 aylık deneme süreci içinde 1. ay sonunda da istifa etseniz ya da 1. haftada da istifa etseniz kaç günlük hak edişiniz varsa patronun bu ücreti size vermesi gerekir.

3-)  İşten Kendim Ayrıldım, Tazminat Alacak mıyım?

Ayrıldığınız şirketinizde isterseniz 40 yıllık çalışan olun isterseniz 1 yıllık kıdeminiz olsun siz istifa ettiğiniz anda ne ihbar ne de kıdem tazminatı kazanırsınız. Sadece son maaşınız ve izinlerinizi ücret şeklinde alabilirsiniz. İş hukukunda ilerleyen sorularda değineceğim üzere irade de sakatlık durumu ya da evlilik, askerlik gibi özel durumlar dışında maaş dışında herhangi bir tazminat alamazsınız.

4-) 15 Yıl, 3.600 Gün Çalıştım ve Prim Ödedim, İstifa Edip Kıdem Tazminatımı Alabilir miyim?

İlk sigortalı olduğunuz tarihten itibaren 3.600 günlük priminizi ödediyseniz, bu süreyi farklı şirketlerde de tamamlasanız, kıdem tazminatınızı alarak işten ayrılabiliyorsunuz. Toplam sigortalılık süresinin 15 yılı bulması yeterli. Ancak buradaki istisna şudur, 15 yılda 2 şirkette çalıştınız ve son şirketinizde 5 yıldır çalışıyorsanız, sadece 5 yıllık kıdem tazminatı alabilirsiniz. Bir önceki şirketinizden geriye dönük hak talep edemezsiniz.

5-) Kadınım ve Evlilik Sebebiyle İstifa Edeceğim Tazminat Alabilir miyim?

İş kanunu, yeni evlenmiş kadınların evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde çalıştığı sürenin kıdem tazminatını alarak işten ayrılmasına izin veriyor. Evlilik nedeniyle istifa ettiğinizi ve tazminatınızın ödenmesini talep eden bir dilekçeyle şirketinize başvurmanız yeterli. Ancak bu tür istifalarda sadece kıdem tazminatı alıyorsunuz, ihbar tazminatı geçerli olmuyor.

6-) Erkeğim ve Askere Gideceğim İstifa Ederek Tazminatımı Alabilir miyim?

Evet, askerlik nedeniyle istifa ettiğinizde şirketinizde o ana kadar biriken tüm kıdem tazminatınızı alabilirsiniz, ancak ihbar tazminatınız kalır, askerlik ve evlilik istifalarında ihbar tazminatı alınmıyor.

7-) Peki Başka Hangi Şartlarda Hem İstifa Edip Hem Tazminat Alabilirim?

İrade de sakatlık söz konusu olan hallerde, yani bu ne demek eğer patronunuz size mobbing uygulayıp ya da tehdit, zorlama gibi nedenlerle istifanızı istiyorsa hiç endişelenmeyin. Siz o istifanızı yazıp verin ve sonrasında iş mahkemesine dava açın. Tehdit, mobbing veya zor kullanma gibi unsurlar olarak eğer istifa ettiyseniz böyle bir durumda sonradan dava açma hakkınız bulunuyor ama bu tür davalarda ispat yükü işçiye ait olduğu için bu zorlayıcı nedenleri ispat edecek materyaller edinmeye çalışın. Örneğin mobbing anında size gelen mailleri saklayın ve çıktısını alın ya da tehdit gibi unsurlarda kamera ya da ses kaydı kullanın.

8-) Daha Maaşımı Almadan İbraname İmzalamalı Mıyım?

İşçilerin istifa anında en korktuğu konuların başında da bu ibraname olayı gelmekte. Bu konuda da içiniz ferah olsun. İstifa anında ya da işinizdeki son gününüzde sizden imzalamanız gereken ibranameyi korkusuzca imzalayabilirsiniz. Genel olarak ibraname İş Kanunu’nda değil Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş bir sözleşme biçimidir. Şirketlerin size imzalattığı İbranamelerin bir çoğunun hukuksal olarak geçerliliği yoktur. Bu da şu manaya geliyor. Her ne kadar siz ‘’tüm alacaklarımı aldım, kendi isteğimle ayrıldım, alacağım kalmamıştır’’ yazıp kendi el yazınız ve ıslak imzanızla bunu imzalasanız bile hukuken bir İbranamenin geçerli olması için 2 şart vardır;

1-) İbranamelerin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten en az bir ay sonra imzalanması gerekiyor. 2-) Bir ibranamenin geçerli olabilmesi için içinde muhakkak hak ettiğiniz maaşınız, varsa ihbar ya da kıdem tazminatında ne kadar alacağınız varsa bu ibranamede kuruşu kuruşuna belirtilmek durumundadır.

Aksi taktirde ibraname geçerli olmayacaktır. Hukuken geçerli bir ibranameyi imzalamış bir işçi de, ibranamedeki miktar konusunda bir farklılık olduğu iddiasıyla mahkemeye başvurabilir. Örneğin kendisine 6 yıllık çalışması karşılığı kıdem tazminatı olarak 6 bin 798 TL ödenmiş bir işçi, kıdem tazminatının 8 bin TL olması gerektiğini düşünüyorsa aradaki farka ilişkin dava açabilir. 

İbranamenin geçerli olabilmesi için bir diğer şart ise ibraya konu alacağa ilişkin ödemenin banka aracılığıyla yapılmasıdır. İşçiye elden para verilmesi halinde işveren sıkıntıya düşebilecektir. İbranameye konu alacakların ödendiğinin ispatı için de bankadan ödeme yapılması bir zorunluluktur. Diğer yandan eğer işçi de elden para alırsa işverenle uzlaşamayabilir. İşçiler bahsettiğim özellikleri taşımayan ibranamelere imza attıklarında bu ibraname geçersiz olduğu için işverene dava açabilirler. Örneğin; bütün alacaklarımı aldım şeklinde hukuken geçersiz bir ibranameye imza atmış bir işçi işverene hak ettiği kıdem tazminatının ödenmediği yönünde dava açabilir. Böyle bir durumda ispat yükü işverendedir.      

Evet genel olarak istifa ile ilgili aklıma gelen süreçler bunlar. Zamanla hatırladığım detaylar olursa burada güncellerim. İstifa sürecinin dışında kıdem tazminatı, işe iade davası, işverenin haklı nedenlerle feshi gibi diğer konuları da ilerleyen zamanlarda değinirim.

Saygılarımla,

iKMania