Nasıl İstifa Edilir-2 ‘’İhbar Süresi ve İhbar Tazminatı Nedir?’’

Merhaba. İstifa dilekçesinden sonra bilmeniz gereken en önemli konu canınız istediği anda ben yarın gelmiyorum deme şansınızın olmadığıdır. İşçi ve işveren arasında imzalanan bir sözleşme olduğu için ayrılacak taraflar bu kararlarını karşı tarafa belli bir süre önce aktarmakla yükümlüdürler. Bu da şu manaya geliyor, eğer siz istifa ediyorsanız minimum 2 hafta öncesinden, eğer işveren sizi işten çıkaracaksa da gene minimum 2 hafta önceden bunu size tebliğ etmek durumundadır.

1-) İhbar Süresi Nedir?

İhbar Süresi, işten ayrılmaya karar verdiğinizde işvereninize bu kararınızı ne kadar süre içerisinde bildirmeniz gerektiğini belirleyen ve 4857 sayılı İş Kanununun 17. Maddesine yer alan bir terimdir.

2-) İhbar Sürem Ne Kadardır?

0 – 6 Aylık Çalışan İçin: 2 Hafta

6 Ay – 1,5 Yıllık Çalışan İçin: 4 Hafta

1,5 Yıl – 3 Yıllık Çalışan İçin: 6 Hafta

3 Yıl ve Üzeri Çalışan İçin: 8 Hafta

Öncesinden istifa kararınızı karşı tarafa vermek durumundasınız. 

3-) Peki ya Bu İhbar Süreme Uymazsam?

Elbette bu sürelere uymak durumunda değilsiniz ancak unutulmaması gereken bu sürelere uymayıp iş akdinizi feshettiğinizde işverenin tutumuna göre tazminat ödemek durumunda kalabilirsiniz. Yani eğer patronunuz iyi niyetli değilse hem istifa ederek işten ayrılıp üzerine para vermek durumunuz olabilir. Unutmayın, ihbar süresi karşılıklı uyulması gereken bir kanundur, şirket de sizi işten çıkarmak istediğinde yukarıdaki süreler kadar önceden bildirmek zorundadır. Sonuçta işe girerken imzaladığınız iş sözleşmesi bir bez parçası değildir ve burası muz cumhuriyeti olmadığı için eğer ki patronunuz ihbar süresine uymayıp sizi işten çıkarırsa sizde ihbar tazminatını almak için gerekli hukuksal yollara başvurabilirsiniz.

4-) Peki İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı, işçinin iş kanunundan doğan hakkıdır. Çeşitli sebeplerle işten çıkartılan işçiye çalışma süreleri göz önünde bulundurularak verilen tazminattır. İşveren ve işçi, iş akdin feshinde bildirim sürelerine uymak zorundadır. Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi ihbar tazminatına hak kazanamaz. 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesine göre işçi veya işveren, iş sözleşmesini yukarıda belirten bildirim sürelerine uymadan sona erdirirse bildirim süresine ait ücret tutarını ihbar tazminatı olarak öderler. İhbar tazminatı, işçinin hizmet süresine bakılarak hesaplanır. Herhangi bir iş sözleşmesinin feshi sonucunda ihbar tazminatı ödenmesi gerektiğinde, brüt ücret esas alınmaktadır. Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.

5-) İhbar Tazminatından Hangi Kesintiler Yapılır?

İhbar tazminatından sadece gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılır. Bunun dışında her hangi bir yasal kesinti yapılmaz. Brüt ücret üzerinden hesaplanır.

6-) İhbar Tazminatı Nasıl hesaplanır?

İhbar tazminatı belirlenirken, işçiye ödenen temel ücretin yanında, kendisine düzenli olarak sağlanan tüm ek ödeme ve menfaatlerin tutarları dikkate alınacaktır. Bu anlamda, işçiye yapılan yemek yardımları, yol yardımları, düzenli olarak verilmesi şartıyla ikramiyeler ve buna benzer tüm düzenli ödemeler, ihbar tazminatı hesabında belirleyici olmaktadır. Fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti ve hafta tatili ücreti gibi ücretler, ihbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınmaz. 

Bildirim şartına uymayan taraf bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İş Kanunumuzda ihbar süreleri haftalıktır. (İhbar tazminatı hesabında haftalar toplanıp ay hesabı yapılmaz. Bir hafta 7 gün olarak kabul edilir)

İHBAR TAZMİNATI HESAPLAMA GENEL FORMÜL

30 Günlük Brüt Ücret / 30 Gün=     Günlük Ücret

Çıkan Günlük Ücret * 7 Gün=           Haftalık Ücret

Kaç Haftalık İhbarı Varsa * Çıkan Haftalık Ücret=     Brüt Ücret

Gelir Vergisi: Brüt Ücret * 0,15 (%15)=

Damga Vergisi: Brüt Ücret * 0,00759=

Brüt Ücret – (Gelir Vergisi + Damga Vergisi) = NET İHBAR TAZMİNATI

—————————————————————————————————-

ÖRNEK: Son 30 günlük brüt ücreti 2000 TL olan 2 yıllık bir personelin ihbar tazminatını hesaplarsak;

 2 Yıl çalıştığı için 6 haftalık ihbar tazminatı vermemiz gerekmektedir.

 2000 / 30 gün = 66,67 TL Günlük ücret

66,67 TL x 7 gün = 467,67 TL Haftalık Ücret

6 haftalık İhbar x 467,67 TL = 2.800,00 TL Brüt İhbar Tazminatı

Gelir Vergisi : 2.800,00 TL x 0,15 (%15) = 420 TL Gelir Vergisi

Damga Vergisi: 2.800,00 TL x 0,00759 = 35,41 TL Damga Vergisi

2.800,00 - (420 + 35,41) = 2,358,75 TL NET İHBAR TAZMİNATI

7-) İçeride İznim Var, İhbar Süremden Düşebilir miyim?

Bu şirkete bağlı, yıllık izinlerinizden biriken günleri ihbar sürenizden düşmek zorunda değiller. Ancak konuşur ve ikna ederseniz çok sorun çıkaracaklarını sanmıyoruz. İzninizi ihbar sürenizden düşmeseler bile TL karşılığını size yatıracaklar.

8-) İstifa Anında İhbar Tazminatı Yanında Diğer Yasal Haklarım Nelerdir? 

Yukarıda belirtilen ihbar tazminatı işverenin ihbar süresine uymadığında size ödeyeceği miktardır. Eğer sizde ihbar süresine uymadığınızda yukarıdaki hesapta çıkan ücreti işverene ödeyebilirsiniz. Burada şunun farkında olmak gerekiyor. İstifa ettiğinizde ve ihbar süresine uyduğunuzda sadece hak ettiğiniz maaşınız ve eğer içeride kalan yıllık izinleriniz varsa bunları alabilirsiniz. İstifada maaş ve yıllık izin ücreti dışında kıdem tazminatına hak kazanamazsınız!

9-) İş Arama Süresi Diye Bir Şeyden Bahsediyorlar, Nedir?  

İş arama süresi iş kanununun size verdiği, günlük 2 saat olarak kullanabileceğiniz bir izindir. Her gün işten 2 saat erken çıkarak veya 2 saat geç giderek, ya da gün ortasında bu 2 saatinizi kullanabilirsiniz. Yasada bunları toplu bir şekilde kullanmanızı sağlayacak herhangi bir madde olmamakla birlikte, şirketinizle anlaştığınız da bu süreyi toptanda kullanabilirsiniz. 

10-) İhbar Süresini Beklemeden Tek Taraflı Fesih Yapılırsa Nolur? 

Eğer ki fesih süresine uymayıp sözleşmeyi tek taraflı fesih etmeniz halinde ortaya şöyle bir durum çıkmaktadır. İşçi hem istifa edip hem de ihbara uymazsa, işveren işçinin maaşından ihbar tazminatını kendisi hesaplayıp kesemez. Eğer ihbar tazminatını işçinin son maaşından kesmek isterse işçinin yazılı onayını alması gerekir. Çünkü anlaşmazlık durumunda konu mahkemeye taşınacağı için işveren yazılı onay olmadan ve kendi kendine maaşından kesinti yaparsa işçi açtığı davayı %99 kazanacağı için işverenden bu ücreti misliyle geri alacaktır. 

Şunu tekrar hatırlatmak istiyorum, günlük işleyişte ihbar süresine uymayıp istifa anında genellikle işverenler mahkemeyle uğraşmayıp herhangi bir dava açmaktan kaçınıyorlar ama hiç belli olmaz. Siz istifa anında ihbar sürenize uymaya özen gösterin. Keza eğer işverende sizi ‘’sen artık yarın gelmiyorsun’’ diyerek çıkaramayacağı için böyle bir durumda hakkınızı arayın. Burası muz cumhuriyeti değil ne de olsa.

11-) İhbar Tazminatı Hemen mi Ödenmelidir?

Yürürlükteki iş kanununa göre, eğer işveren sizi ihbar süresine uymayıp işten çıkarırsa ihbar tazminatınızı hemen aynı gün içinde nakit ödemelidir. Eğer taraflar anlaşırsa son maaşınızla beraber bankaya yatırabilir. 

Saygılarımla,

iKMania