Bordro 101 - Bordrolarda Kullanılan Parametreler


Bordro Nasıl Yapılır?

Merhaba. Bordrolama da kullanılan parametreleri ve puantajdan aylık ücret bordrosuna nasıl ulaşılır bunu inceleyeceğiz. Görünürde çok göz korkutan bordrolama işlemi aslında mantığı anladığınızda çok basit kalmaktadır. Olayın bu basit mantığını anladığınızda 800 veya 1000 kişilik işletmenin bordrosunu yapabilirsiniz. Ayrıca gene bu basit mantığı anladığınızda kullanılan onlarca özel bordro veya muhasebe programı mantığının aynı parametreleri kullandığını ve eğer şablonu oturtursanız excel’de bile çok rahat aylık puantajlar ve bordrolar yapabileceğinizi unutmayın.

Öncelikle bordro yapmada kullanılan temel adım aylık puantaj tutmaktır. Puantajı da kısaca tanımlayacak olursak eğer bir şeyin denetlendiğini ya da görüldüğünü belirtmek için işaret koyma demektir. İşyerinde çalışmakta olan tüm isçilerin işyerine giriş ve cikis saatleri ve gelmedigi günler olursa bu günlere ilişkin izin mazeret vb. bilgileri, cari ay boyunca hergün, hak ettigi maas tutarını hesaplayabilmek için personel devam kontrol sistemi ile ya da excelde tutulup denetlenir.


Puantajla ilgili detaylı yazıyı buradan okuyabilirsiniz

Peki Bordro Nedir?

Bir hesap sonucunu ayrıntılı olarak gösteren belgeye bordro denir. Günümüzde bordro daha çok ücret ya da maaş karşılığı yapılacak ödemenin ayrı ayrı ve detaylı olarak gösterildiği bir cetveli ifade etmektedir. Bordro genel olarak 2’ye ayrılır. Çarşaf bordro (tüm personel listesi) , Ücret bordrosu (şahsa imzalatılmak üzere).

Kanunen Bordroda Bulunması Gereken Bilgiler

Aylık ücret bordrosunda;

İş yerinin sicil numarası,
Bordronun ilişkin olduğu ay,
Sigortalının adı ve soyadı,
Sigortalının TC kimlik numarası ya da SGK Sicil Numarası
Ücret ödenen gün sayısı,
Sigortalının ücreti,
Ödenen ücret tutarı,
Ücretin alındığına dair sigortalının imzası, hususlarının bulunması zorunludur

Bordro Takibi Nasıl Yapılır?

a.            Dönem puantajı
b.            Kesintilerin girilmesi
c.             Ek ödemelerin girilmesi
d.            Raporların girilmesi
e.            İzinlerin girilmesi
f.             Eksik günlerin girilmesi
g.            Bayram mesailerinin girilmesi
h.            Fazla mesailerin girilmesi
i.             Ücret değişikliklerinin düzeltilmesi
j.             Ünvan ve görev değişikliklerinin yapılması


İzin ve İstirahat İşlemleri

İzin kullanacak personel için izin formu doldurulur.
İzin formu onaylandıktan sonra personel izne çıkar.
İzinli olan personelin izin süresi bordroya girilir.
Raporlu personelin raporu dosyalanır.
Bordroya istirahatli süreler girilir.
Geçici görevli personel için amiri tarafından hazırlanan “görev yazısı’nın kendisine verilmesi gerekir. (Harcırah işlemleri ve geçici görev uygulaması bu yazıya bağlıdır. Çalışandan muvafakatname alınmalıdır)
Geçici görev süresi 6 aylık sürelerle iki kez yapılabilir.


Fazla Mesailer

Fazla mesailer %50 zamlıdır. Örn. 10 TL/saat = 15 TL/saat
Çalışma süresi, yıllık 270 saati geçemez. Bu süre işçi başına yıllık zaman birimidir. (90 gün x 3 saat)
Zamlı ücret yerine serbest zaman verilebilir. (1 saat fazla çalışma karşılığı = 1.30 dk. serbest dinlenme zamanı verilir.)
Fazla mesai yaptıracak işçiye, sözleşmesinde fazla mesai yaptıracağı hususunda bir madde konulmamış ise her yıl başı yazılı onay alınması ve şahsi dosyaya konulması zorunludur.
Fazla çalışma mutlaka belgelenmelidir. Ücret pusulası ve bordroda fazla mesailer gösterilmelidir.
Fazla mesai puantaj kartları veya giriş-çıkış kayıtları şahsi dosyada saklanmalıdır.


Bordro Hesaplamasında Kullanılan Kanun Parametreleri

İşyerinin Tehlike Derecesi
Asgari Geçim İndirim Tablosu
SGK Prim Oranları
SGK Tavan – Taban Oranları
Gelir Vergisi Dilimleri Oranları
Damga Vergisi Oranı
Kıdem Tazminatı Tavanı


A-) İşyerinin Tehlike Derecesi
(SGK Tehlike Derecesi)

İşletmenin Tehlike Derecesi, yapılan işin iş kanununda belirtilen hangi gruba girdiği kurumca belirlenir ve işverene bildirilir.
5510 sayılı Kanununun 81. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yapılan bu değişikliğe göre, 01.09.2013 tarihinden geçerli olmak üzere bütün işyerleri için tehlike sınıfı derecesi dikkate alınmaksızın Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 2 olarak uygulanacaktır.

Aynı şekilde Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olarak çalışan emeklilerin ücretlerinden de tüm işyerleri için kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 2’si olacaktır.

Böylece, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin, kısa vadeli sigorta kolları prim oranı % 2’ye yükseltilmiş, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan kısa vadeli sigorta kolları primi olan % 3- 6,5 oranı ise tüm işyerleri için % 2’ye düşürmüştür.

Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, (İş Kazası ve Meslek Hastalığı Primi) ile ilgili yapılan bu düzenleme, Eylül 2013 ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır.


Yani özetlersem, Kısa Vadeli Sigorta Payı 2013 Kanununa göre tüm işletmelerde %2 alınır.

B-)
Asgari Geçim İndirim Tablosu

Bordrolar yapıldıktan sonra tahakkuk eden asgari geçim indirimleri şirket bazında çıktı alınarak bağlı bulunulan vergi dairesine izleyen ayın sonuna kadar teslim edilmelidir.
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ (AGİ) TABLOSU
ÜCRETLİNİN MEDENİ DURUMU
AYLIK TUTAR
BEKAR
123,53 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN
123,53 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 1 ÇOCUKLU
142,50 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 2 ÇOCUKLU
160,58 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 3 ÇOCUKLU
185,29 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 4 ÇOCUKLU
197,64 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 5 ÇOCUKLU
209,99 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN
148,23 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 1 ÇOCUKLU
166,76 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 2 ÇOCUKLU
185,29 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 3 ÇOCUKLU
209,99 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 4 ÇOCUKLU
209,99 TL
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 5 ÇOCUKLU
209,99 TL

C-) SGK Prim Oranları

SGK Prim Tablosu

Sigorta Kolları
SGK Payı %
İşçi

SGK Payı %
İşveren
Toplam Oran
İşsizlik Payı Sigortası
1%

2%
3%
Kısa Vadeli Sigorta Payı
(İş Kazası ve Meslek Hastalığı)
0%

2%
2%
Genel Sağlık Sigortası
5%

7.5%
12.5%
Malüllük, Yaşlılık, Ölüm Sigortası
9%

11%
20%


SGK Primleri Düzenli Ödenirse
%5 indirim olur

Toplam Prim Oranı
SGK Matrahı İşçi:
15%
SGK Matrahı İşveren:
22,5

İŞVERENE TOPLAM MALIYET
37.5%

D-) SGK Tavan – Taban Oranları

Uygulanacak Dönemi
01.01.2016 – 31.12.2016
SGK Taban Ücreti
     1.647,00 TL
SGK Tavan Ücreti
  10.705,50 TL

E-) Gelir Vergisi Dilimleri Oranları

GELİR VERGİSİ DİLİMLERİ VE ORANLARI
0 TL -12.600 TL
15%
12.600,01 TL -30.000 TL
20%
30.000,01 TL – 110.000 TL
27%
110.000,01 TL ve üstü
35%
Damga Vergisi Oranı
0,0759


F-) Damga Vergisi Oranı

Damga Vergisi Oranı
0,0759

G-) Kıdem Tazminatı Tavanı

Kıdem Tazminatı Tavanı
 01.01.2016 - 30.06.2016
4.092,53 TL
 01.07.2016 - 31.012.2016
4.297,21 TL

Bordro ve Yasal Yaptırımlar

Ücretlilerin ve diğer ödemelerin makbuz mukabilinde veya banka aracılığıyla yapılması halinde ücret tediye bordrosunda imza şartı aranmaz.

Ücretlerin banka yolu ile ödenmesi zorunludur, eğer ödenmez ise idari para cezası işçi başına 161,00 TL’ dir.(İş K.md 102-a)

01.01.2009 dan itibaren banka yolu ile ödenmeyen ücretler, mahkemelerce ödenmemiş gibi değerlendirilecek ve işçinin iddiası üzerine tüm ücretlerin tekrar ödenmesi bile söz konusu olabilecektir.

Ücretin alındığına dair sigortalının imzasını ihtiva etmeyen (makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve bu geçersizlik hallerinin her biri için aylık asgarî ücretin yarısı tutarında, idari para cezası uygulanır.

Saygılarımla,
iKMania 

3 yorum:

  1. Çok güzel bir çalışma olmuş. Elinize sağlık. Örnek olması açısından birde hesaplama exceli koyabilirseniz faydalı olabilir..

    YanıtlaSil
  2. Teşekkür ederim. Yakın bir zamanda bu yazının 2. versiyonu yazacağım ve ona örnek excel tablosu koyacağım.

    YanıtlaSil