Yetkinlik Bazlı Performans Değerlendirme Modeli: Örnek Bir Uygulama. Yönetsel Yetkinlikler

Yetkinlik Bazlı Performans Değerlendirme Modeli: Örnek Bir Uygulama: Yönetsel Yetkinlikler

Merhaba. Ege Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönetimi Yüksek Lisans bitirme tezi olan Yetkinlik Bazlı Performans Değerlendirme Modeli: Örnek Bir Uygulama adlı bitirme tezini paylaşıyorum. Tez toplamda 80 sayfa olduğu için bölümlere ayırarak yazma kararı aldım. 

Türkiye'de performans yönetim sistemi üzerine araştırma ve çalışma yapılan bu tezde öncelikle yetkinlik kavramı ve yetkinlik türlerini tanımlamakla başladım. Tezin ilk bölümünü yazının devamında okuyabilirsiniz.

1.2.2 Yönetsel Yetkinlikler

Yönetsel Yetkinlikler genel olarak orta, üst ve tepe yönetimde bulunması gereken yetkinlik bileşenlerinin oluşturduğu bir unsurdur. Temel yetkinliklerden farklı olarak yönetsel yetkinlik beş veya beşten daha fazla kavramdan oluşabilir. Her yetkinlik tanımında olduğu gibi yönetsel yetkinlikte işletmeden işletmeye ve dahi aynı işletmenin farklı departmanlarında çalışanlara göre farklılık göstermektedir. (Viitala, 2005)

‘’Yetkinliklerin değerlendirilmesi performans değerleme sürecinde önemli bir yer tutmaktadır, dolayısıyla yönetsel yetkinlikler de yönetici performansının değerlendirilmesinde önemli bir kriteri oluşturmaktadır.’’ (Özutku, Çetinkaya, 2012)

Temel olarak yönetsel yetkinlik olarak belirtilen yetkinlik türleri de şunlardan oluşmaktadır. (Fidan, 2017)

Çatışma Yönetimi: Fikir ayrılıklarını yönetir ve diğerleri arasındaki münakaşaları etkin bir şekilde çözer. Tarafsız kalabilir ve adil davranır.

Değişim Yönetimi: Organizasyonda yeniliklerin ve değişimin desteklenmesi için yöntemler geliştirir.

Etkili İletişim ve İkna: Kurum içinde ve dışında etkili ilişkiler geliştirir. Açık ve dürüst davranarak, karşısındakileri üstün iletişim becerileri sergileyerek ikna eder.

Etkili Karar Verme: Olayları ve sorunları analiz ederek Kurum vizyonu, stratejisi ve değerleri doğrultusunda etkin kararlar alır.

Hizmet Değeri Yaratma: Kurumdan hizmet alan tüm paydaşları memnun edecek ve katma değer yaratacak faaliyetler içerisindedir.

İş Önceliklendirme: İşleri kurumsal hedefleri göz önünde bulundurarak önceliklendirir ve bu öncelik sırasına göre yerine getirir.

İş Zekası: Riskleri tanımlamak, potansiyel kazanç ve kayıpları hesaplayabilmek, fırsatları yakalayabilmek üzere iş yönetimi, muhasebe ve finansal prensipleri uygular.

Planlama ve Organize Etme: Organizasyonun hedeflerine ulaşması için kısa ve uzun dönemli planlama yapar ve hayata geçirir.

Toplantı Yönetimi: Kurum içerisindeki toplantılardan maksimum verimi almak üzere yöntem, süre ve sonuçlara odaklanarak toplantıları yönetir.

Verimlilik: Çalışmalarında verimliliği artırmaya odaklıdır. Kaynakların boşa harcanmasını önleyecek düzenlemeler gerçekleştirir.

Yetkilendirme: Özellikle karar alma süreçlerine diğerlerini de dahil etmek için önemli yetki ve sorumluluklar verme yönünde eğilim gösterir.

Yönetsel Liderlik: Kurumun ve birimin hedeflerinin en üst seviyede gerçekleştirilmesi için maiyetindeki personele liderlik eder.

Zaman Yönetimi: Tüm faaliyetlerin arzulanan zamanda gerçekleşmesi için çaba harcar, zamanı çok önemli kaynak olarak değerlendirir ve yönetir.

1.2.2.1 Çalışanlar İçin Yönetsel Yetkinlikler

İşletmelerde Performans Yönetim Sistemi kurulmadan önce yapılacak en temel işlem adımlardan birisi olarak çalışanlar için Yetkinliklerin Belirlenmesi gerekmektedir. Sürdürülebilir bir başarı için ve rekabet koşullarında işletmelerin diğer rakiplerinden fark yaratabilmesi için çalışanların sahip olduğu yetenekleri yetkinlikleriyle gösterebilmeleri gerekmektedir. (Ülgen ve Mirze, 2007).

Tablo 2: Yönetsel Yetkinlikler

YÖNETSEL YETKİNLİKLER
YETKİNLİKLER	YETKİNLİKLE İLGİLİ DAVRANIŞLAR
Empati kurmak	Kendisini birlikte çalıştığı kişilerin yerine koyabilme ve onları anlayabilme çabası
Sonuç odaklılık	Yürütülen görevlerde sonuca odaklanma, hızlı sonuç elde etmek için ayrıntıya saplanmadan hareket edebilme
Yazılı İletişim ve Raporlama:	Çalışmalara ilişkin sonuçların ve ilgili verilerin doğru olarak yazılı iletişimini gerçekleştirir.
Karar Verme:	İşi  ve ekibi ile ilgili konularda isabetli, zamanında ve koşullara  uygun kararlar  verme

Kaynak (Ülgen ve Mirze, 2007, S:119)

1.2.2.2 Yöneticiler İçin Yönetsel Yetkinlikler

Tablo’da görüldüğü üzere kritik noktalarda idari kadroda yer alan yöneticiler için yönetsel yetkinliklerin yanı sıra bu yönetsel yetkinliklerin alt yetkinlikleri de belirlenmelidir. İstenen yönetsel yetkinlikler şirket stratejisine bağlı kalmak koşuluyla belirlenirken olağanüstü kabiliyet, operasyonel mükemmellik ve kişisel etkinlik hedef noktası olmalıdır. (Dweyer, 2003)

Yöneticiler için yönetsel yetkinlikleri 6 alt başlıkta ele almak mümkündür. Bu alt başlıklar şunlardır: (Arı, 2006)

1.       Vizyon ve strateji

2.       Değişim yönetimi

3.       Müşteri odaklılık

4.       İnsiyatif ve risk alma

5.       Etkin iletişim ve dinleme

6.       Takım çalışmasını besleme

Vizyon ve stratejinin kapsamı şu şekildedir: (Dweyer, 2003)

-         İş ve organizasyon çevresinin anlaşılması,

-         Global stratejinin benimsenmesi,

-         Kendisi ve işi ile ilgili orta vadeli analizlerin yapılması,

-         Takımı için grup stratejisinin belirlenmesi.

Değişim yönetiminin kapsamı şu şekildedir:

-         Merak ve optimizasyonların tanımlanması,

-         Dışarıdan gelen değişimlere etkin destek verilmesi,

-         Yenilik ve değişimi öngörmek,

-         Yaratıcılığın desteklenmesi,

-         Stratejik değişimlerin güdülenmesi,

Müşteri odaklılığın kapsamı şu şekildedir:

-         Verilen sözlere sadık kalınması,

-         İç ve dış müşterilere ılımlı davranılması,

-         Müşteri istek, talep ve şikayetlerinin etkin şekilde takip edilmesi.

İnsiyatif ve risk almanın kapsamı şu şekildedir:

-         Tepkisellik yönetiminin gerçekleştirilmesi,

-         Kararların uygunluğunun denetlenmesi,

-         Öngörme yetkinliğinin geliştirilmesi,

-         Hesaplı risk alınması,

-         Kararların harekete geçirilmesi.

Etkin iletişim ve dinlemenin kapsamışu şekildedir:

-         Dinleme kapasitesi ve açıklık sağlanması,

-         Etkin diyalog kurulması,

-         Derinlemesine anlayışın sağlanması,

-         Çalışanlarda etki bırakmak,

-         Regülasyon ve kriz anlarında etkin iletişim sağlanması.

Takım çalışmasının beslemenin kapsamı şu şekildedir:

-         İşbirliğinin teşvik edilmesi,

-         Proaktif olmak,

-         Uyum ve verimliliğin arttırılması,

-         Ortaklık gelişiminin teşvik edilmesi,

-         Takımlarda entegrasyon sağlanması,

Saygılarımla,

iKMania