İnsan Kaynaklarında Ölçümleme
Merhaba.
Günümüzde mesleklerin görev tanımları ve toplumdaki algılanışları giderek
değişiklik göstermektedir. Bu değişim sürecinden etkilenen yegane birimde İnsan
Kaynakları olmaktadır. Günümüzde kendini sayısal verilerle ifade edemeyen ve
özellikle tepe yönetime raporlama sunamayan birimler ‘’hiç çalışmıyor’’ algısı
yaratmaktadır. Bu algıyı kırmak ve özellikle İnsan Kaynaklarının tek işinin
çiçek, böcekle uğraştığını ima edenlere en güzel cevaplamayı İK Metrikleri ve
Faaliyet Raporlama verecektir.
Jac Fitz-Enz’in
dediği gibi ; “iş dünyası sayılar
oyunudur ve eğer Organizasyonun merkezinde yer almak istiyorsa, İK sayılarla ve
somut verilerle konuşmalıdır.”
İK Metrikleri Kaça Ayrılmaktadır?
A) * Operasyonel Metrikler: İk metriklerinde maliyet / fayda odaklı
yaklaşım gösteren metriklerdir.
- Çalışan
başında düşen İK çalışan sayısı
- Personel
devir oranı
- Pozisyon
kapatma süresi
B) * Finansal
Metrikler: Çalışana yapılan maliyetin geri dönüşlülüğünü inceleyen
metriklerdir.
- Net
satışlar / Çalışan Sayısı
- İşgücü
maliyeti / net satışlar
- Çalışan
sermayesi katma değeri
C) * Stratejik
Metrikler: Organizasyonun sürdürülebilirliğini ve devamlılığını inceleyen
metriklerdir.
- Yüksek
potansiyel istifa devir oranı
- Kilit
pozisyonlara yedeklenen kişi sayısı
- Tepe
yönetim yedekleme oranı
- Çalışan
bağlılık endeksi
Kullanılan İK Metrikleri
İşe Alım ve Kabiliyet Elde Tutma:
Çalışan Devir
Oranı (Turnover) = İşten Çıkan / ((Dönem Başı+Dönem Sonu) / 2)
* 100
Pozisyon Tamamlama Oranı = Pozisyonun
doldurulduğu gün – (Pozisyonun açıldığı gün / İşe yerleştirme sayısı)
Net İşe Alım
Oranı = Şirket Dışından İşe Alınan Toplamı /
(İstifa + Emeklilik + Kendi İsteği Dışında Ayrılan Çalışan Sayısı)
İstifa Yoluyla
İşten Ayrılma Oranı = İstifa Eden Çalışan Sayısı / Toplam Çalışan Sayısı
Elde Tutma Oranı = Dönem sonu çalışan sayısı / (Yeni dönem başı
çalışan sayısı + İşe Yeni Alımlar)
Yüksek Potansiyelli Çalışan Oranı = Yüksek Potansiyel Toplamı / Toplam Çalışan
Sayısı
Toplam İşten
Ayrılma Oranı = İşten Ayrılan (Sözleşmesi Fesih Edilen + İstifa
Eden) Çalışan Sayısı / Ortalama Çalışan Sayısı
Kayıp Oranı = İlgili dönem içerisinde işe yeni alınıp ayrılan
çalışan sayısı / İlgili dönem içerisinde işe yeni alınan çalışan sayısı
İş Teklif Kabul
Oranı = Kabul edilen iş teklifi /
Toplam iş teklifi
İşe Yeni Giren Devir Oranı = En fazla 1 yıllık kıdeme sahip yeni girenlerden ayrılan sayısı / toplam
yeni giren çalışan sayısı
Katılım Oranı = İlgili
periyot boyunca işe alınan çalışan sayısı / İlgili periyot ortalama çalışan
sayısı
Stratejik ve Organizasyonel Gelişim
5 Yıl İçinde
İstifa Oranı = Önümüzdeki 5 Yıl içinde Emekli Olacak Çalışan Sayısı /
Toplam Çalışan Sayısı
1 Yıl İçinde
İstifa Oranı = 1 Yıl Sonunda İstifa Edenler
/ 1 Yıl İçinde Toplam İşe Alınanlar
İşe Alımın Niteliği = İşe Yeni
Alınan Çalışanların performans yüzdesi + İşe Yeni Alınanların bir yıl
içerisinde terfi edilen oranı + İşe Yeni alınanların bir yıl
içerisinde kalanların yüzdesi
Şirket İçi Terfi
Oranı = Şirket İçi Terfi Sayısı / Doldurulan Pozisyon Sayısı
Dış Kaynaklardan İşe Alım Oranı = Toplam şirket dışından işe alınan / doldurulan
toplam pozisyon
Organizasyonel Bilgi Kayıp Oranı = Emekli
olan çalışanların toplam kıdem süresi / (Şirket toplam kıdemi + Emekli olan
çalışanların toplam kıdem süresi)
Tepe Yönetim Yedekleme Hazırlık Oranı = Tepe Yönetim
pozisyonları için yedeklenen toplam çalışan sayısı / Tepe Yönetici çalışan
sayısı
Devamsızlık
Oranı = Kayıp İşgünü / Dönemsel Çalışma Gün Sayısı
Devamsızlık Oranı= Devamsızlık nedeniyle kayıp
iş saati / (çalışan sayısı x yıllık çalışma saati toplamı)
Kariyer Planlarından Yapılan Atama Oranı = Yapılan atamalar / Kariyer Planlaması Yapılan
Çalışan Sayısı
Çalışan Kıdem
Ortalaması = Çalışan Kıdem Süresi Toplamı / Ortalama Çalışan Sayısı
Y Kuşağı Kendi isteğiyle ayrılma oranı = 1982 yılından sonra doğmuş istifa eden çalışan
sayısı / 1982 yılından sonra doğmuş toplam çalışan sayısı
X Kuşağı Kendi isteğiyle ayrılma oranı = 1961-1981 yılları arasında doğmuş istifa eden
çalışan sayısı / 1961-1981 yılları arasında doğmuş toplam çalışan sayısı
Eğitim ve Yatırım
Çalışan Başına Eğitim Geliştirme Yatırımı = Eğitim Geliştirme Yatırımları toplamı / Toplam
Çalışan Sayısı
Çalışan başına Eğitim Geliştirme Saati = Toplam eğitim geliştirme saati / Toplam Çalışan Sayısı
Eğitime Ayrılan Süre Oranı (saat ya da dakika) = Toplam
eğitim süresi / Ortalama çalışan sayısı
Eğitim Yaygınlığı
= En az 1 gün eğitim alan çalışanların toplam sayısı / Ortalama Çalışan
Sayısı
Eğitim alan kişi başına Yatırım Tutarı = Toplam
Yatırım Bedeli / Eğitim alan toplam çalışan sayısı
Eğitim alınan Saat başına Yatırım Tutarı = Toplam Yatırım Bedeli / Alınan toplam eğitim saati
Eğitim Yaygınlık Oranı = Eğitim Alan Çalışan sayısı / Toplam Çalışan
Sayısı
Eğitim Geliştirme Yatırımlarının Faaliyet
Giderlerine Oranı = Toplam Eğitime Yatırım / Şirket faaliyet giderleri
Eğitim Geliştirme Bütçe Oranı = Eğitim Geliştirme Yatırım Bütçesi / Toplam İK Bütçesi
Saat başına düşen Eğitim Geliştirme Yatırımı = Toplam
Yatırım / Toplam eğitim geliştirme saati
Toplam Çalışan
Başına Eğitim ve Gelişim Yatırımı = Eğitim Harcamaları Toplamı / Ortalama Çalışan
Sayısı
İç Eğitim Oranı = İç eğiticiler tarafından verilen eğitimler /
Toplam Eğitim Adedi
Kişi başına düşen iç eğitici sayısı = Toplam Çalışan Sayısı / İç eğitici sayısı
Finansal ve Maliyet
Çalışan Başına Düşen Gelir = Ciro / Ortalama
Çalışan Sayısı
İnsan Sermayesi Yatırımın Geri Dönüşü = [Net Satışlar - (Toplam Maliyet - İşgücü Maliyeti)] / İşgücü
Maliyeti
İnsan Sermayesi
Katma Değeri = [Net Satışlar - (Toplam Maliyet - İşgücü
Maliyeti)] / Ortalama Çalışan Sayısı
İstifa Devir Oranı Maliyeti Karlılık
İlişkisi = İstifa Devir Oranı maliyeti / (Net Satış -
Operasyonel Giderler)
Ücretlerin Gelire Oranı = Ücret / Ciro
Ücretlerin Toplam Maliyetlere Oranı = Ücret /
Toplam Maliyet
İşe Alım Maliyeti = (İlan
Maliyeti + Headhunter/Ajans Maliyetleri + Mülakat Maliyeti + Adayın
Konaklama/Ulaşım Maliyeti + Test/Değerlendirme Merkezi Maliyetleri) / İşe
Alınan Personel
Saygılarımla,
iKMania
çok teşekkür ederim çok işime yaradı
YanıtlaSilBen teşekkür ederim.
YanıtlaSilpeki bu ölçümlemelerin referans değerleri nelerdir? Hangi değerler arası kabul edilebilir, hangi değerler arası yüksek diyebiliriz?
YanıtlaSilHangi değerler arası kabul edilebilir acaba bu ölçümlerin ?
YanıtlaSil