Örgütsel Kariyer Planlama

Örgütsel kariyer planlama ve yönetimi

Merhaba. Nasıl ki kişilerin bireysel kariyer planlamaları varsa aynı şekilde işletmelerinde örgütsel kariyer planlamaları olmalıdır. Hatta şurada kişisel kariyer planlama nasıl yapılır yazısına ulaşabilirsiniz. İşletmeler, çalışanlar üzerinde odaklanabilmek için şu temel kariyer yönetimi unsurlarını dikkate almalıdır. 

İç işe alım: Herhangi bir nedenle açık olan pozisyon için bir iş duyurusu hazırlanır. Nitelikleri iş duyurusunda belirtilen kriterlere uygun olan firma çalışanları, çalıştıkları bölümün yöneticilerinin de onayını alarak boş olan pozisyon için başvururlar.

Terfi: Çalışanların terfi ettirilmesi kariyer yönetiminin en önemli konularından biridir. Çünkü terfi işlemi doğru bir şekilde yapıldığında hem firmanın başarısı artar, hem de çalışanların motivasyonları ve firmaya olan bağlılıkları artar.

Transfer ve yer değiştirme: Transfer veya yer değiştirmede, yetki sorumluluk ye buna bağlı olarak ücret düzeyi ya hiç değişmemekte ya da çok az değişmektedir. Bir anlamda organizasyon içerisinde yatay değişiklik söz konusudur.

İşten çıkartma: Genel veya özel nedenlerle personel işten çıkarılabilir. 

İş kanununda belirtilen haklı nedenler dışında personelin işten çıkarılması, başarılı bir kariyer yönetimi açısından son derece önemlidir. Çünkü işe alınacak, terfi ettirilecek personelin seçimi kadar, işten çıkarılacak personelin belirlenmesi de büyük önem taşır. 

Emeklilik: ülkemizde emekliliğin koşulları sosyal güvenlik mevzuatı ile belirlenmiştir. Firmalar için emeklilik konusu üç açıdan önem taşır; 

1. firmalar küçülme, ekonomik kriz vb. nedenlerle emekliliği özendirebilirler. 
2. firmalar emekli olan personelden yararlanabilir. (danışmanlık, mentorluk vb.)
3. firmalar emekli olacak personelin yeni yaşamlarına hazırlanması için destek olabilirler.

Yönetici geliştirme

Yöneticilere yeni çalışma ilişkilerinin gerektirdiği niteliklerin kazandırılması önemli bir kariyer yönetimi uygulamasıdır. İstenen nitelikteki yöneticilerin firma dışından sağlanması mümkünse de firma içinden yetiştirilmesinin çok daha olumlu sonuçlar verdiği görülmüştür. 

Örgütsel kariyer geliştirme programları

Örgütsel kariyer yönetimi sürecinde kullanılan birçok program mevcuttur. Bu programların bir kısmı sadece bu sürece özgü, bazıları da diğer bir insan kaynakları sürecinin aracı veya uygulaması durumundadır.

En çok kullanılan kariyer yönetimi programları şunlardır;

1. Kariyer haritaları
2. Kariyer danışmanlığı
3. Kariyer merkezleri
4. Koçluk
5. İş rotasyonu

1- Kariyer Haritaları

Bir anlamda tüm pozisyonları içeren pozisyonlar arasında geçiş yollarının net olarak belirlendiği bir organizasyon şemasıdır. Bu şemada hangi pozisyondan sonra hangi pozisyonlara geçilebileceği ve bunun için gerekli deneyim ve yetkinlikler açıkça belirlidir. 

Kariyer haritaları organizasyon şeması üzerinde oluşturulabileceği gibi, tablolar halinde de oluşturulabilir. 

Örneğin; 

2- Kariyer Danışmanlığı

Birey kariyer hedefine ulaşmak için geçilecek pozisyonları, diğer bir deyişle kendi kariyer yolunu belirlemek durumundadır. Ancak özellikle organizasyon yapısı büyüdükçe iş aileleri içindeki pozisyon sayısı artmakta, buna bağlı olarak kariyer yollarının sayısı da artmaktadır. Bireyin firma içindeki tüm bu pozisyonlar ve kariyer yolları hakkında bilgi sahibi olması olanaksızdır.

Kariyer danışmanlığı, kişilerin ilgi ve isteklerini dikkate alarak, kişilere organizasyon içerisinde ilerlemelerini sağlayacak kariyer yolları ve gereklilikleri hakkında bilgi verilmesidir. 

3- Kariyer Merkezleri

Bu merkezler kariyer danışmanlığının gelişmiş, işlevsel hizmetler üstlenmiş ve kurumsallaşmış bir şeklidir. Büyük organizasyonlarda uygulama alanı bulabilirler. 

Kariyer merkezleri özellikle şunları sağlar:

Grup atölyeleri (workshops) oluşturmak,
Yazılı okuma materyalleri oluşturmak, kurslar düzenlemek,
Kariyer yolları ve iş gereklilikleri hakkında bilgi aktarmak,
Beceri ve yetenek testleri uygulamak,
İşletme içi ve dışı eğitim ve geliştirme programları oluşturmak.

4- Koçluk

Koç, yöneticilerin yönetimsel yeteneklerini iyileştirmek ve onların bireysel zayıflıklarını güçlendirmek için görevlendirilen işletme dışı danışmandır. 

Koçlar bir anlamda yöneticilerin özel kariyer yönlendirme danışmanlarıdır. Aynı zamanda yöneticilere hedef belirleme, çalışanları motive etme ve değerlendirme gibi konularda etkinlik sağlamalarında yardımcı olmaktadır.

5- İş Rotasyonu

İş rotasyonu çalışanlara birden fazla iş yapma becerisi kazandırmak amacıyla uygulanan bir işbaşı eğitim yöntemidir. Çalışanları organizasyonlarda farklı pozisyonlarda çalıştırarak onların yeteneklerini, birikimlerini ve becerilerini arttırmaktır. 

Yatay ve dikey iş rotasyonları mümkündür. Yatay rotasyonda çalışan hiyerarşik olarak aynı düzeyde bir görev üstlenirken dikey rotasyonda çalışan olduğundan yüksek düzeyde bir işi üstlenir.